Bocian biały jest gatunkiem, który skupia uwagę i jest jednym z najbardziej lubianych i znanych ptaków. Niepłochliwy, a do tego łatwy do obserwacji. Szczególnie dla tych szczęśliwców, którzy na swojej posesji mają gniazdo lub platformę lęgową przeznaczoną dla tego właśnie gatunku. A przecież od zawsze mówi się, że to polski ptak.
Bocian biały coraz częściej podejmuje ryzyko pozostania na zimowisko w naszym kraju. Nasze krajowe osobniki odlatując pokonują około 8-10 tys. km, najdalej zatrzymując się w RPA. Populacje ze wschodu Europy mogą przelecieć nawet do 20 tys. km.

Jakie są zagrożenia dla bociana białego?

  • Młode ptaki znalezione pod gniazdem.
    W tej sytuacji ważne jest ustalenie przyczyny, dlaczego pisklę lub podlot jest poza gniazdem. Mogło dojść do zniszczenia gniazda, jego upadku. Zwykle dzieje się tak, gdy gniazdo jest w złym stanie technicznym, zbyt ciężkie, niestabilne lub drzewo, na którym osadzone jest gniazdo jest już stare, spróchniałe i nie stanowi odpowiedniej podpory. Drugą przyczyną może być umyślne wyrzucenie młodego przez rodziców, a zdarza się to – wbrew pozorom – dosyć często. I tu powodów też może być kilka:
    – Susze i brak pokarmu dla bocianów. Rodzice wiedzą, że nie wykarmią całego lęgu. Wyniki badań ornitologicznych dowiodły, że decydującym czynnikiem jest sytuacja, jaka miała miejsce na zimowisku, w Afryce a nie na progu wiosny, gdy ptaki powróciły na lęgowisko.
    – Pasożyty atakujące pisklęta.
    – Wrodzone wady, deformacje ciała, nieprawidłowy rozwój, ale też powszechne zagrożenie, którym są sznurki. Przy modernizacji i nadbudowie gniazd wplatane są w konstrukcje sznurki, które bociany znajdują na polach i łąkach i wsiach. Kiedyś na roli snopki wiązane były powrósłami (w innych rejonach określane przewięsłami). Potem weszły sznurki konopne, papierowe aż wreszcie do snopowiązałek, pras i belownic najgorsze zło – sznurki polipropelynowe. To śmiertelne zagrożenie dla wielu ptaków! Zwykle kończy się martwicą tkanki, koniecznością amputacji lub eutanazji ptaka. Rzadko taki uraz kończy się tylko na dużym obrzęku i po oswobodzeniu ze sznurka jest szansa na uratowanie poszkodowanego osobnika Drogie Pani i Panowie – zbierajcie, zatem sznurki podczas spacerów i wycieczek!
  • Co jeszcze zagraża pisklętom bocianów? Załamanie pogody (przemoknięcie i wychłodzenie organizmu), atak drapieżników naziemnych i ptaków drapieżnych i zanikanie tradycyjnego wypasu bydła.

Z jakich powodów najczęściej  bociany białe trafiają do Ostoi?

  • pisklęta znalezione poza gniazdem,
  • ptaki z urazami skrzydeł i nóg
  • zatrucia pokarmowe, w tym osobniki zatrute w wyniku żerowania na wysypiskach odpadów komunalnych, trutek na gryzonie i insekty.
  • zimujące ptaki.

Polecamy:

  • „Poradnik ochrony bociana białego” opracowany przez Towarzystwo Przyrodnicze „Bocian”
  • „Bocian. Biografia nieautoryzowana” pod red. Adam Zbyryt, Piotr Tryjanowski. Wydawnictwo Paśny Buriat, 2022.
  • „ABC postępowania z dzikimi zwierzętami” pod red. Kaliny Łapińskiej-Damps i Aleksandry von Mach-Taszner, 2018.

A dla amatorów wrażeń i podglądaczy koniecznie całodobowy przekaz z dwóch kamer na gniazdo bocianów białych przy Urzędzie Miasta w Przygodzicach (woj. wielkopolskie). Ostrzegamy: to wciąga! Bociany z Przygodzic.

Bociany białe. Zimowanie w Ostoi.