Czy zagrożeniem są tylko miejskie wielkogabarytowe, przeszkolone budynki tworzące tzw. niewidzialną architekturę? NIE!
Zagrożeniem może być w zasadzie każda przeszklona powierzchnia. Zarówno w mieście, jak i na wsi a nawet w zdawałoby się odludnym miejscu… Zagrożeniem nie jest tylko wielka tafla szkła czy okienna szyba, ale każde przeszklenie: ekran akustyczny, oszklony balkon i taras, wiata przystankowa czy przeszklona tablica informacyjna.
Wiele zależy od najbliższego otaczającego terenu. To kluczowe pytania:
-
Jaki współczynnik refleksji (odbicia) mają szyby?
-
Co się odbija w przeszkleniach?
-
Czy te odbicia lub przestrzeń za szybą są atrakcyjne dla ptaków i przyciąga je?
Trzy kluczowe mechanizmy skutkujące kolizjami to:
-
Efekt lustra, gdy szyba poprzez wysoki współczynnik odbicia światła staje się lustrem. Stwarza złudny obraz przestrzeni z atrakcyjnymi dla ptaków elementami przyrodniczymi. Ptaki dostrzegają w szybkie chmury, tereny zielone, lampy, na których chcą przysiąść, zbiorniki wodne, żerowiska… A czy tylko ptasie oko daje się złapać w tą wizualną pułapkę?
- Efekt przezroczystości. Przezroczysta, niedostrzegalna tafla szyby dodatkowo zachęca ptaki, gdy za nią znajduje się to, co dla nich ważne… Przestrzeń do życia! Rozbijają się o szybę chcąc wzlecieć wyżej w niebo, przelecieć na miejsce żerowania, odpoczynku, skrócić drogę lotu do gniazda, ominąć przeszkodę, którą widzą… To dlatego przeszklone balkony i tarasy z piękną roślinnością (zwłaszcza owocującą czy zimozieloną) i karmnikami to zło! Zamiast pomocy, fundujemy im spore szanse na śmierć. Możesz nie usłyszeć uderzenia i nie dotrzeć śladów po kolizji. Przeważnie nie znajdziesz też martwego ptaka pod oknem. Jego ciałem zajmą się drapieżniki pełniące rolę sanitarną lub te udomowione, które nigdy nie powinny spacerować bez nadzoru człowieka lub wieść tułacze życie – koty.
- Efekt latarni morskiej. Dla wielu kojarzy się z bezpieczeństwem. Z portem i światłem, do którego zmierzamy w bezkresie morskiej podróży. Tymczasem jest to niedoceniane zagrożenie głównie dla ptaków migrujących nocą. Ziemia widoczna z kosmosu w wielu miejscach jest niczym rozświetlona żarówka. Intensywnie oświetlone duże obszary, podświetlane lub oświetlane od środka budynki dezorientują ptaki. Tracą z oczu to, czym się kierują podczas lotu. Szczególnie niebezpieczna sytuacja ma miejsce podczas mglistych, pochmurnych nocy, deszczu i śniegu oraz na głównych trasach ich wędrówek.
Dlaczego to śmiertelnie niebezpieczne? Ptaki przy złych warunkach atmosferycznych, by ratować się przez zagubieniem obniżają pułap lotu. Wpadają wówczas na przeszkody, a największym zagrożeniem są właśnie wysokie budynki – drapacze chmur, wieżowce i kilkupiętrowe bloki mieszkalne.
Uwaga! Nie ma szklanych powierzchni, które są bezpieczne dla ptaków. Każda niezabezpieczone przeszklenie jest niebezpieczne dla ptaków!
Z kolejnego postu dowiesz się, co Ty możesz zrobić dla poprawy tej sytuacji. Bo Twoje działania mają znaczenie!
Polecamy poradniki (w kolejności ich wydania)
- Zbyryt Adam. Poradnik ochrony ptaków przed kolizjami z przezroczystymi ekranami akustycznymi oraz oknami budynków. Białowieża. Polskie Towarzystwo Ochrony Ptaków.
Do pobrania tutaj. - Szurlej-Kielańska A., Pilacka L., Górecki D. 2020. Ochrona Ptaków przed kolizjami ze szklanymi budynkami. Praktyczne i skuteczne rozwiązania. Wrocław. Stowarzyszenie Wspierania Inwestycji Przyjaznych PTA.com.
Do pobrania tutaj. - Zyśk-Gorczyńska E., Mikusek R., Sztwiertnia H. 2021. Kolizje ptaków z transparentnymi powierzchniami – kompendium wiedzy. Fundacja Szklane Pułapki, Wrocław.
Do pobrania tutaj.
