Zając szarak to osiadły gatunek. Prowadzi zwykle samotny i wieczorno-nocny tryb życia i nie przemieszcza się na duże odległości. Za dnia ukrywa się w swoim legowisku zwanym kotlinką. To charakterystyczna, wydeptana i wyleżana niecka. W Polce występuje licznie, ale jego populacja z roku na stale rok maleje. Największe zagęszczenia tego ssaka obserwowane są na ekstensywnie uprawianych polach, miedzach, śródpolnych remizach i młodnikach. Samica w ciągu roku ma nawet 3-4 mioty, a pierwsze mioty rodzą się na początku marca. Rodzi od 1 do 4 młodych. I to właśnie na okres rozrodu zajęcy przypada najtrudniejszy czas dla ośrodków rehabilitacyjnych dzikich zwierząt. Dla nas, choć musisz wiedzieć, że zające funkcjonują w przyrodzie w permanentnym stanie zagrożenia życia! Dlaczego?
Oprócz wielu zagrożeń naturalnych jest długa lista tych, które (a jakże by inaczej!) są efektem działań człowieka. To zmiany gospodarki rolnej, koszenie łąk, kiedy to młode i dorosłe giną pod maszynami, przekształcania siedlisk, wypadki komunikacyjne, wszędobylskie śmieci (w tym sznurki, żyłki,).
I teraz najważniejsze: NIE ZABIERAJ MŁODYCH ZAJĘCY! Saren też.
Ssaki te rodzą się całkowicie rozwinięte, pokryte sierścią i są tak ubarwione, by idealnie wtopić się w otoczenie. Dlatego takiego malucha często dostrzegamy w ostatniej chwili, niemal na niego wdeptując. Matka nie przebywa ze swoimi młodymi i właśnie z tego powodu młode szybko się usamodzielniają. Przychodzi do nich tylko na karmienie i na noc oraz wchodzi w okres kolejnej rui. Jeśli będziesz w pobliżu młodych na pewno się nie zbliży. Nie zbliżaj się, nie dotykaj młodego i nie zabieraj młodych! Zostawiasz swój ślad zapachowy i nawet jeśli matka nie odrzuci młodych, to z tej pozostawionej po sobie ścieżki zapachowej skorzystają drapieżniki naziemne. Lisy, jenoty, bezpańskie i wypuszczane koty, zdziczałe psy…
Pamiętaj: większość porwanych młodych zajęcy nie przeżywa w ośrodkach rehabilitacyjnych. To bardzo stresogenny i wrażliwy gatunek. Zabierając takiego malucha z dużym prawdopodobieństwem skazujesz go śmierć.
Post powstał w ramach Kampanii edukacyjnej „Rok w przyrodzie” edycja 2021 dofinansowanej przez Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Gdańsku.